Chronique hebdomadaire en occitan dans sud-ouest Dordogne - Martial Peyrouny

La langue d'oc en Périgord ou comment comprendre les indigènes et mieux les apprécier.

mardi, février 21, 2006

Bon coratge

Bon coratge !

Ai legit dins un jornau ben entresenhat que l’armada americana e l’ensemble de las agença de defensa estats-unianas avián demandada una enquesta sus lo pervenir de nòstra planeta e los problemas d’eschaurament a causa de la polucion.
Lo rapòrt ne laissa pas d’ambiguitat. La terra vai coneisser una periòda glaciari coma ne’n coneguèt pas dempuei daus milenari. D’en primier, la temperatura per la fauta daus gaz vai s’eschaurar de mai en mai dins la quinzenada d’annadas que ‘riben. La glaça polari vai fondre e ‘restar lo moviment dau Gòlfe Stream. Puei vai se’n seguir au contrari una baissa de la temperaturas dins l’emisferi nòrd de tala intensitat que tot lo modeu actuau de vita vai se’n veire bolegar. Lo rapòrt disiá mesma que faliá se preparar a de crisis economicas, socialas e tanben a daus grands moviments de populacions. Fin finau çò qu’an prevusd se pòt desjà trobar dins lo scenari dau film catastròfa ‘The Day After ».
E ‘laidonc, en veire un tan brave cataclisme anonciat, qu’an donc perpausat las gens encharjadas de quela enquesta per respondre a la demanda dau govern estats-unians ? una chausa simple : contunha de s’armar e multiplicar la desfensas en prevencion de moviments grands de populacions. Fau tanben que l’America se prepara en botar de reservas de costats e bastissa de bastiments adaptats per subreviure ad aquela crisi que serà longassa.
A pagun moment dins lo rapòrt es mancionar la possibilitat de redusir las emanacions de gaz dins l’atmosferi, a pagun moment se pòt legir traça d’una debuta de lucha contre la polucion qu’es l’encausa de tot queueschaurament de nòstra planeta. Fan coma se quela afar era entenduda e sens esper de modificacion. Quela actituda irresponsable se trobèt d’alhors dins un discors de W.Bush que dissèt un jorn que lo mòde de vite daus estats-unians era pas negociable. Nos menan tots a la catastròfe e en plaça de reagir fan coma se tot se passava sens ilhs.
Los Estats-Unis d’America e la gestion dau eschaurament de la planeta me fan pensar ad un parachutista que sautariá d’un avion sens sa tela màs que botariá un casque per se protegir a l’impact. Completament irresponsable.